Ο μεγιστάνας της Microsoft που βρήκε νέα καριέρα ως φιλάνθρωπος παραχώρησε συνέντευξη στο BBC με ευκαιρία την έκδοση του νέου βιβλίου του How to Avoid a Climate Disaster («Πώς θα αποφύγουμε μια κλιματική καταστροφή».
Η αντιμετώπιση της απειλής «θα ήταν ό,τι πιο σπουδαίο έχει κάνει ποτέ η ανθρωπότητα». Συγκριτικά με μια τέτοια πρόκληση, ο τερματισμός της πανδημίας δείχνει «πολύ, πολύ εύκολη», εκτιμά.
«Ποτέ δεν έχουμε κάνει μια μετάβαση σαν αυτή για την οποία λέμε ότι πρέπει να έχει γίνει στα επόμενα 30 χρόνια. Δεν υπάρχει προηγούμενο» λέει.
Σχεδόν όλες οι χώρες του κόσμου δεσμεύτηκαν με τη Συμφωνία του Παρισιού να περιορίσουν την αύξηση της θερμοκρασίας μέχρι το 2100 στον 1,5 βαθμό Κελσίου, σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα.
Πέρα από τις ΑΠΕ
Για να συμβεί αυτό οι καθαρές εκπομπές άνθρακα θα πρέπει να έχουν μηδενιστεί μέχρι το 2050 –κάτι που σημαίνει ότι η ανθρωπότητα πρέπει να σταματήσει να απελευθερώνει περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα από ό,τι μπορεί αφαιρείται από την ατμόσφαιρα μέσω φυσικών ή τεχνητών διαδικασιών.
Ο Γκέιτς επισημαίνει ότι η συζήτηση για την κλιματική αλλαγή συχνά περιστρέφεται γύρω από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, οι οποίες μπορούν να μειώσουν ή να μηδενίσουν τις εκπομπές της ηλεκτροπαραγωγής.
Όμως η παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος αντιστοιχεί μόλις στο 30% των 50 δισεκατομμυρίων τόνων διοξειδίου του άνθρακα που εκλύουμε κάθε χρόνο στην ανθρωπότητα.
Η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής απαιτεί βαθιές αλλαγές στις δραστηριότητες που ευθύνονται και για το υπόλοιπο 70% -από τις μεταφορές μέχρι την παραγωγή χάλυβα, τσιμέντου και λιπασμάτων.
Θέμα κυβερνήσεων
Ο Γκέιτς μπορεί να θεωρείται εμβληματική μορφή της ελεύθερης οικονομίας, τονίζει όμως οι κυβερνήσεις παίζουν κεντρικό ρόλο στη διαχείριση της κλιματικής κρίσης. Ο ίδιος πάντα στήριζε «τον βασικό ρόλο της κυβερνήσεων όσον αφορά τις οδικές υποδομές και τη δικαιοσύνη και την επιστημονική έρευνα» λέει στο BBC.
Χρέος των κυβερνήσεων είναι να αναδείξουν το οικονομικό και κοινωνικό κόστος του άνθρακα, τονίζει.
«Θα πρέπει να υπάρχουν σινιάλα τιμών ώστε να δείξουμε στον ιδιωτικό τομέα ότι θέλουμε πράσινα προϊόντα» εξηγεί. Με άλλα λόγια, οι κυβερνήσεις πρέπει να θεσπίσουν οικονομικά κίνητρα αλλά και να προχωρήσουν σε μεγάλες επενδύσεις για έρευνα και ανάπτυξη.
«Οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να αλλάξουν τις υλικές υποδομές παρά μόνο αν τα σνιλιάλα της αγοράς είναι σταθερά και ξεκάθαρα».
Χωρίς τέτοιες παρεμβάσεις θα είναι αδύνατο να αποφευχθεί η καταστροφή, ειδικά για όσους ζουν κοντά στον ισημερινό και απειλούνται από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας.
Πρώτα όμως το ρεπουμπλικανικό κόμμα των ΗΠΑ θα πρέπει να αναγνωρίσει το μέγεθος του προβλήματος, λέει ο ιδρυτής της Microsoft.
Ζήτηση και ευαισθησία
H μείωση της κατανάλωσης –σε ταξίδια, ηλεκτρική ενέργεια και καύσιμα- δεν αρκεί για να αποτρέψουμε τα χειρότερα, υποστηρίζει.
«Η Ινδία θα κατασκευάσει κατοικίες για τους κατοίκους της, θα προσφέρει φωτισμό τη νύχτα και κλιματισμό για να είναι οι συνθήκες βιώσιμες» λέει.
Παρόλα αυτά, οι καταναλωτικές επιλογές μας έχουν σημασία: «Όταν αγοράσεις ηλεκτρικό αυτοκίνητο, ένα χάμπουργκερ από υποκατάστατο κρέατος, μια αντλία θερμότητας για το σπίτι, βοηθάς να αυξηθεί η παραγωγή αυτών των προϊόντων και επομένως βοηθάς να πέσουν οι τιμές» εξηγεί.
Όσον αφορά τις αερομεταφορές, οι οποίες βρίσκονται συχνά στο στόχαστρο λόγω των υψηλών εκπομπών τους, ο τέταρτος πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου λέει πως «το να καταργήσουμε τις πτήσεις δεν θα είχε νόημα».
Αυτό που πρέπει να γίνει είναι να αναπτύξουμε καύσιμα «που δεν κοστίζουν πολύ περισσότερο και έχουν μηδενικές εκπομπές», δηλαδή βιοκαύσιμα ή υδρογόνο.
Ο ίδιος δίνει το παράδειγμα επιλέγοντας βιώσιμα βιοκαύσιμα για το ιδιωτικό αεροπλάνο του. «Πληρώνω τρεις φορές περισσότερο για τα αεροπορικά καύσιμά μου, πάνω από 7 εκατ. δολάρια το χρόνο» δηλώνει.
Όσον αφορά τις θεωρίες συνωμοσίας που τον βάζουν στο στόχαστρο, τέλος, ο Γκέιτς απλά γελάει με την ιδέα.
«Γιατί να θέλω να παρακολουθώ τους ανθρώπους. Δεν με ενδιαφέρει και τόσο πού πηγαίνουν».